Dự thảo mà QH đang thảo luận mới chỉ là phương án đề xuất tiếp thu chứ chưa phải chốt lại.
Qua một ngày (27-5) thảo luận tổ về Dự thảo sửa đổi Hiến pháp (HP), nhiều đại biểu Quốc hội bày tỏ ý kiến băn khoăn trước một số nội dung, cách thức mà Ban Biên tập (BBT) tiếp thu ý kiến góp ý đưa vào bản dự thảo trình QH. Một số thành viên đã có ý kiến giải thích thêm.
“Thể chế hóa” có phải bê nguyên xi?
Ở quy định về nghĩa vụ trung thành và chủ thể bảo vệ của các lực lượng vũ trang (Điều 70), quá trình lấy ý kiến nhân dân có một số ý kiến cho rằng không nên bổ sung chủ thể Đảng CSVN vào. Một số ý kiến khác đề nghị đặt chủ thể Đảng đứng sau Tổ quốc, đất nước…
Về mặt lập luận, ông Phan Trung Lý, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của QH - Trưởng BBT cho hay: “Tôi xin báo cáo, không phải là chỉ các ý kiến phá hoại đề nghị không ghi (trung thành với Đảng, bảo vệ Đảng - NV). Ngay cả các đồng chí tướng lĩnh cao cấp, các lão thành cách mạng cũng nêu không nên thể hiện điều đó. Trước đây mình không ghi thì có ảnh hưởng gì đâu? Lực lượng vũ trang lúc nào chẳng trung thành với Đảng”.
Đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An Phan Trung Lý phát biểu ý kiến thảo luận ở tổ về Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 .Ảnh: TTXVN
Ông Trần Đình Nhã, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng An ninh, cũng là thành viên BBT, giải thích thêm: Tại Đại hội XI, Cương lĩnh chính trị của Đảng được bổ sung, làm rõ thêm về mục tiêu, nhiệm vụ quốc phòng an ninh. Theo đó có ý “bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ XHCN”, đồng thời yêu cầu xây dựng các lực lượng vũ trang “tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng, Nhà nước và nhân dân, được nhân dân tin yêu”. Từ điểm mới bổ sung này, lập luận rằng HP phải thể chế hóa Cương lĩnh, nghị quyết của Đảng, một số ý kiến cho rằng cần phải diễn đạt tương ứng trong dự thảo HP như Cương lĩnh. “Bản thân tôi không tán thành, vì HP từ trước tới nay không quy định có sao đâu. Nhiều ý kiến khác cũng đồng tình như vậy, nên tới dự thảo tháng 4 mới có thêm phương án giữ nguyên như HP 1992” - ông Nhã chia sẻ.
Tuy nhiên, tranh luận vẫn xoay quanh cách hiểu thế nào là “thể chế hóa”. Có người cho rằng HP là văn bản pháp lý, không nhất thiết Cương lĩnh ghi thế nào thì bê lại y nguyên như thế.
“Giải thích thế rất đúng” - ông Lý nhận xét. “Nhưng nhiều ý kiến lại bảo Cương lĩnh viết thế này mà anh lại viết thế kia, sao lại bỏ chữ này, không bỏ chữ kia?”. Vậy là ở dự thảo tháng 5, Điều 70 được diễn đạt gần như nguyên văn Cương lĩnh.
“Tôi thấy không hoàn thành nhiệm vụ”
Chuyên gia kinh tế Trần Du Lịch - một thành viên BBT - đã phải tự nhận như vậy trong buổi họp tổ về HP, có mặt cả Chủ tịch nước Trương Tấn Sang ngồi ngay cạnh.
Ông Lịch cho biết tham gia trực tiếp vào chuẩn bị Dự thảo HP, ông đã đề xuất và được giao thiết kế một số điều khoản nhằm tăng quyền tự chủ cho địa phương theo đúng tinh thần Nghị quyết Đại hội XI, tách biệt ngân sách quốc gia, ngân sách địa phương để “chặt” hoàn toàn cơ chế xin-cho. Kèm theo đó là phương án thể hiện nội dung kinh tế trong HP. “Tôi đã hoàn thành, báo cáo, lập luận đầy đủ. Thế nhưng dự thảo mới nhất không đưa vô chữ nào cả”. Ông day dứt: “Tôi thấy không hoàn thành nhiệm vụ, xin lỗi các đồng chí”.
Các đại biểu cần làm hết trách nhiệm
Giải thích về cách thể hiện của dự thảo mới nhất, ông Lê Minh Thông, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật - Thường trực BBT, nói: “Dự thảo trước đó cũng chỉ mới chỉ là đề xuất của BBT, là một “bản nháp” trong quá trình nghiên cứu. Trong quá trình tiếp thu ý kiến nhân dân, BBT đề ra các phương án khác nhau. Những bước thảo luận tiếp theo, các phương án ấy tiếp tục được hoàn chỉnh và có thay đổi là điều bình thường”.
Từ đó, ông Thông khẳng định HP vẫn đang trong quá trình thảo luận. “Quan trọng là các đại biểu QH phải làm hết trách nhiệm của mình. Họ đồng hành với nhân dân trong quá trình lấy ý kiến HP. Họ tiếp xúc cử tri, lắng nghe tiếng nói cử tri về HP. Hơn ai hết, họ nắm rất rõ mong muốn của nhân dân. Dự thảo mà QH đang thảo luận mới chỉ là phương án đề xuất tiếp thu chứ chưa phải chốt lại. Chỉ khi nào QH ấn nút biểu quyết, lúc đó mới quyết định” - ông Thông nhấn mạnh.
| Phải kiên trì thuyết phục
Làm luật, nhất là làm HP, là quá trình thuyết phục lẫn nhau. Có những kiến nghị ta rất tâm đắc nhưng lập luận thế nào để thuyết phục được Ủy ban Dự thảo sửa đổi HP thì nhiều khi phải cố gắng. Tôi đứng hai vai - vừa tổng kết, lấy ý kiến góp ý HP của bên Chính phủ, vừa là thành viên BBT Dự thảo sửa đổi HP - mỗi lần họp đều thấy có những vấn đề rất quan trọng, đáng được thảo luận. Nhưng khi báo cáo lên các vị trong Ủy ban Dự thảo, bị vặn vẹo một số ý thì mình lại thấy đuối. Bởi đòi hỏi rất cao: Chỉ sửa những gì thực sự bức xúc, đã rõ, được đồng thuận cao.
Tham gia chỉ đạo hoặc trực tiếp xây dựng hơn 200 văn bản pháp luật, tôi thấy làm luật mà thiếu tranh luận thì không ra vấn đề được. Vì vậy phải xây dựng tinh thần nghe nhau, tôn trọng nhau. Cho nên khi HP chưa được thông qua thì tiếp tục có ý kiến khác nhau là bình thường. Vấn đề là phải tạo ra những diễn đàn khác nhau để tranh luận, đi đến giải pháp mà mọi người có thể chấp nhận được. Dân chủ nó phức tạp như thế và không ai có thể áp đặt quan điểm cả. Vấn đề là thuyết phục, thuyết phục. Tất nhiên, có thể là thực sự tâm phục khẩu phục, có khi chỉ ở mức tương đối.
Đã làm luật thì phải kiên trì. Phải nghiên cứu thật kỹ lý luận, tổng kết thực tiễn thật sâu sắc để mỗi kiến nghị của mình luôn kèm theo lập luận chắc chắn. Nghe thế, các nhà chính trị mới yên tâm, ủng hộ. Cũng là thành viên BBT, tôi nghĩ là không nên nản chí, mà tiếp tục kiên trì, chuẩn bị kỹ lưỡng cho quan điểm, lập luận của mình.
Thứ trưởng Bộ Tư pháp HOÀNG THẾ LIÊN (trả lời Pháp Luật TP.HCM tại buổi họp báo ngày 17-5
về kiến nghị HP của Chính phủ) |
NGHĨA NHÂN
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét